20 Kasım 2013 Çarşamba

Meğer hurma evde kurutuluırmuş :))Hurma nasıl kurutulur?


Hurmanın kurutulduğunu  7 yıl içinde yaşayıp da duymadığım Hendek'te  ayrılıktan sonraki bir ziyaretimde öğrendim.
Amcazademe konuktum. Mevsim soba yakacak kadar ilerlemiş sonbahar sonuydu. Sobanın arkasındaki duvarda sallanan turuncumsu siyahımsı topların hurmaya benzediğini düşünüp hemen yanına gidip baktım .Evet,hurmaydı,biraz kararmış ve buruşmuştu ama pek hoş görünüyordu.Gelin Ayten,annem yapmış getirdi dedi.Kuruyor.Meğer karadenizliler bu usulu bilir ve yaparlarmış.Hem hurma sev,trabzonda 1,5 yıl yaşa  ve hurmanın kurutulduğunu bilme. Nasıl öğrenmediğime çok kızdım. Vakit saat gelmemiş meğer.
Çok şaşırdım,hemen kararmış bölümünün tadına baktım.nefisti.
Yapımını falan öğrenmeyi ihmal etmedim.
Ankara'ya döner dönmez de pazardan aldığım birkaç kilo hurmayı denedim.Yumuşamamışlarını seçtiğim hurmaları ev şartlarında kuruttum. O zamandan bu yana her yıl  bu uygulamayı yaparıken hurma kurutmanın lezzetinden başka özellikleri de olduğunu  http://blog.meyvelitepe.org/ dan öğrendim.
meğer bizim hurma "Japonca’da “Kaki” ve Latince’de “Diosypyros Kaki” olan adının neden “meyvelerin hası” veya “tanrıların yemişi” anlamına geldiğini öğrenmemize yetti. Tarih öncesi devirlerden beri kuzey batı Çin’de yetişen (orada adı “shi zi”) ve çok eskiden Japonya’ya da getirilmiş olan Hurma’nın meziyetleri saymakla bitecek gibi değil. 

Bir kaynağa göre, Kuzey Amerika yerlileri Hurmanın bizde halk dilindeki adıyla “o... hurması” diye bilinen yabani cinsiyle çok eski yıllardan beri tanışıyormuş. Kızılderililer meyveleri yaklaşık yeşil erik kadar olan yabani hurma ağacının kabuğunu kaynatarak elde ettikleri gargara suyunu pamukçuk diye bilinen ağız içi mantarlarını iyileştirmekte, C vitamininden zengin meyve ve yapraklarını iskorbüt hastalığından koruyucu, buruk meyvelerin kaynatılmış suyunu kanlı gaita, lapasını da siğillerin tedavisinde merhem olarak kullanıyorlarmış. Ayrıca kavurulan tohumlarının kahve yerine iç savaş sırasında Amerikan askerleri tarafından yaygın olarak kullanıldığı da söylenenler arasında. 

Çin’de ise olgunlaşınca veya kurutularak yenen hurma, tanenli asidinden kurtulsun ve kurusun diye donda bırakılıyor. Japonya’da ise değeri çok daha fazla, özel ve geleneksel bir yöntemle kurutarak sakladıkları hurma yılbaşının olmazsa olmazlarından biriymiş. Japon usulü kurutulan ve “korogaki” adıyla bilinen kuru hurmalar aynı bizim kuru incirlere benzer biçimde pudra şekerine bulanmış gibi görünüyor. Bu pudramsı tabaka, kuruduğunda meyvenin yüzeyine çıkan şekerden dolayı kendiliğinden oluşuyormuş. Hurmanın kurutularak saklanması olasılığı bu konuda daha fazla bilgi edinmeye yöneltiyor bizi ve öğrendiklerimizi hem uygulamaya çalışıyor hem de köydeki dostlarımızla paylaşıyoruz haliyle. Kulağımıza gelenlere göre köy kahvesinde konu tartışılmış ve herkes hurmanın kurutulamayacığında hemfikir olmuş. Biz de bu meydan okumaya karşı koyamadık, Japon usulü hurma kurutma yöntemini araştırıp uygulamaya karar verdik. İki farklı yönteme göre hazırlanmış yaklaşık on adet hurmayı Japon usulüne göre, yılbaşı topları ya da ampuller misali iplerle bir çıtaya bağlı olarak balkonumuzda kurumaya bıraktık. Görüntüleri öyle güzel oldu ki kurumasalar bile en azından süs oldular. Ama bir de kururlarsa, işte o zaman kurumaz diyenlere köy kahvesinde kendi ellerimizle ikram etmeyi düşünüyoruz. 

Konuyla ilgili geniş bilgileri kapsayan yazıyı linkteki forumdan Meyveli tepenin kaleminden okuyabilirsiniz.
http://www.agaclar.net/forum/kisliklar-konserveler-receller-baharatlar/14422.htm

Şimdi gelelim benim hurma kurutmacılığıma



Hurmaları yıkayıp incecik soydum. Portakal soyar gibi helezon şeklinde soymak bana daha kolaydı. Siz nasıl isterseniz soyun ama incecik soyun  zaten kururken azalıyor.

Sonra soyulmuş hurmaları saplarından iple veya benim yaptığım gibi takı teliyle bağlayıp asmaya hazır hale getirin.
O tellerden tutup  önce kaynayan suya batırıp çıkaracak ve asacağız.Meyveli tepede ona kadar sayacağımız yazıyor.

Ben bu işlemleri yaptım sonra da astım. Nereye mi?
Bu mevsimde kuruması için ısı verecek tek yere ...
Radyatörün üstüne.
işte böyle

Peki neyle ve nasıl astığımı merak ettiniz mi?
Evde inşaatlarda sıva yapılırken köşelerin düzgün olması için kullanılan  metal köşebentlerden vardı.
L şeklinde ve üzeri delikli.
İşte o deliklerden  yararlanıp kocamın bisiklet yaparken kullandığı artık teller vardı sakladığım ,onları  kullanarak deliklerden astım.
Köşebentti radyatörün üstüne nasıl sabitlediğimi  sorarsanız da...
eee ne demişler,demokrasilerde çare tükenmez diye,
bizim de  mutfak eşya ve gereçleriyle geçici bir askımız oldu.
24 saatte bu kadar kurudu. Tamamen kuruyup son şeklini almasına kadar hurmanın yararlarına bir bakalım isterseniz.
"" A vitamini ve karbonhidratlarca çok zengindir. Kalp-damar ve sindirim sistemi hastalıklarına iyi gelir.
* Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir. Sindirim sistemi hastalıklarına iyi gelmektedir.
* Kolesterolü ve yüksek tansiyonu düşürücü özelliği vardır.
* Kansızlıkta ve A, B, C vitaminlerini ihtiva ettiğinden dolayı da vitamin eksikliğinin tedavisinde kullanılır.
* Trabzon hurması devamlı yenildiğinde ishal gidericidir.
* İştah açar, iştahsızlık, gastrit ve mide ile ilgili hastalıklarda fayda sağlar.
* Bağırsak iltihaplarının tedavisinde fayda sağlar.
* Trabzon hurmasının yaprakları kaynatılarak saç ve yüz yıkanırsa cilt ve saç güzelleşmektedir.
* Antioksidanlardan zengin olması sebebiyle kanserden korunmak için önemli bir yeri vardır.
* Safranın hararetini teskin eder.
* Genel olarak Trabzon hurması zayıflığın giderilmesine, kansızlığa, vitamin eksikliğine iyi gelmektedir.
* Bu meyve yenmeye devam edilirse ishali kesmekte, iştahı açmakta, mideyi kuvvetlendirmekte, bağırsak iltihabını iyileştirmektedir.
 * Trabzon hurmasının yaprakları kaynatılıp sık sık saçlar yıkanırsa saçlara iyi gelir ve sık sık yüzler yıkanırsa cildi güzelleştirmektedir.
* Tanen yönünden de zengin olduğundan, damar büzücüdür. Bu niteliğiyle diyarenin iyileştirilmesinde etkili olur. Söz konusu etkisinden yararlanılması için bolca yenmesi tavsiye olunmaktadır.
* Zengin beta karoten ve A vitamini içeriği ile cilt başta olmak üzere dokuların bakım ve onarımı, yeni hücrelerin oluşumu ve gelişmesi için önemlidir.
* Bağışıklık sistemi için önemli olan C vitamini, metabolizmayı destekleyen, büyüme ve gelişmede rol alan, sinir ve sindirim sistemlerinin çalışmasını sağlayan B vitaminleri, az miktarda bulunsa da anemiyi (kansızlık) önleyen demir, hayati önemi olan kas kasılması ve sinir akımında görevli potasyum, diş-kemik sağlığında etkili kalsiyum ve fosfor içeriği ile yeterli ve dengeli beslenmeyi desteklemektedir.

* Trabzon hurmasının yaprakları kaynatılıp saç ve yüz yıkanırsa cilt ve saçları güzelleştirmektedir.
* Yaprakları ise kaynatılarak elde edilecek su temizlik işlerinde kullanılırsa, deterjan gibi temiz yüzeyler ve eşyalar elde edilmektedir.
* İştah açıcı özelliği olan Trabzon hurmasının, ağacının kabuğunun da sıkıştırıcı etkisinden ötürü kanamayı durdurmakta kullanıldığı bilinmektedir.
* İyice olgunlaşmış meyve çiğ yendiğinde bağırsak gevşeticisi olarak ve hemoroid tedavisi için kullanılırken pişirilerek tüketildiğinde ishale iyi gelmektedir.
* Kurutulmuş olgun meyve solunum yolları şikayetlerinde, toz haline getirildiğinde ise kuru öksürük tedavisinde kullanılmaktadır.
* Ham meyvenin suyu ise hipertansiyon tedavisinde yararlı olmaktadır.
* Yeşil olarak toplanıp yapraklarla birlikte saklanarak olgunlaştırılan meyveler çok tatlı olduğu gibi ateşi düşürmekte ve bunun yanı sıra alkol bağımlılığı ve özellikle yumuşak doku iltihaplarının tedavisinde kullanılmaktadır.
* Dilimlenerek gündüz güneşe gece ise çiğe maruz bırakılan meyvenin yukarıdaki tedavilerin yanı sıra parazit düşürücü olarak da işe yaradığı belirtilmektedir.
* Çiçeğinin sapı ve çiçek zarfı öksürük ve hıçkırığı geçirmekte kullanılmaktadır.
* Japonya’da hurma suyu balıkçı ağlarını küflenmekten korumakta ve daha kaygan hale getirmekte kullanılmaktadır.""
kaynak:http://www.hakaynasi.com/nazan_basogul,35/822,mini_bir_mucize_trabzon_hurmasi/hakaynasi.aspx

10 yorum:

mavii dedi ki...

Nalan abla sen gercek misin petegin uzerinde hurma kurutmak mi allam kirk yil dusunsem aklima gelmez yemin billah en cok cennet hurmasi uzum ve ayva severim ..gecen merak edip bakmistim netten cunku kurusunun tadi yasindan daha supermis tahtalara asip kurutmuslardi hic aklima gelmedi kafada yormadim. Papaganlarin da en sevdigi bu hurmaymis gizlice gelip sabahlari yiyolar mis esim soylemisti calistigi yerdeki hurma agaclarini talan etmislerde;)).inslh kururlar merak ettim:)

mavii dedi ki...

Kansizligada mi dermanmis sukurler olsun ne buyuk nimet cunku kan degerim 3 yapraklarinida sacima maske yapayim bari bu kansizlik saclarimida doktu cunku:(

nalan dedi ki...

Sevilaycığım,hurma ,ayva,muşmulayı çok severim.demek ki vucutta bir eksikliği tamamlıyorlar. Kan bende de düşüyor ve araştırılıyor. Bu gün kolonoskopiye gidiyorum.Bakalım sebebp ne çıkacak.
Sen de mevsimi geçmeden kurutmaya başla.Bu gün 6.gün ve meyveler kurudu şu an yenmeğe hazır.
Nasıl saklanacağını henüz araştırmadım. Öğrenince bunları kaldırır belki yeni bir posta yapar asarım.
Bu arada soymadan dörde bölüp asarak da kurutulabilirmiş onu da denerim.

mavii dedi ki...

BUGUN MU YANİ OLMUŞTUR OYLEYSE ay innlş hayırlı haberler gelir ablacım aynı sıkıntılar bende de var
muşmulayı unutmuşum köyümün meyvesi evet birde o:))

MAYRI dedi ki...
Bu yorum yazar tarafından silindi.
MAYRI dedi ki...

Ben de meyvenin kurutulduğunu 1-2 sene önce öğrendim ve satın aldığım kuruyu yerken dişimi bayağı zorlamışım birkaç gün sonra bir dişim elime geldi. Sonra bir arkadaşta incir gibi kurutulmuşlarına da rastladım. Onlar da güzeldi...... güzel ve yararlı bir meyve....

nalan dedi ki...

Mayriciğim hurmazede olduğuna üzüldüm. Demek ki hurmayı çok kurutnadan kaldırmak lazım.Geçmiş olsun.

nrhnmrl dedi ki...

Ay yazıyı görünce bir hoş oldum . Ben bir Trabzonlu olarak ayrıca hurmasını çok seven bir trabzonlu olarak kurusunu ben de Tokatlı bir arkadaşım sayesinde yedim ve bayıldım . Kendime çok kızdım neden bilmiyorum diye sonra bu sene gittiğimde fırsatı kaçırmayım dedim. Trabzon'da gördüğüm bir yerden almak için girdim adama bir de sordum iyi midir alıyorum kötü çıkmasın dedim adam basıyla onayladı ben de aldım eve geldik yemek için açtık içinden birsey uçtu sonra da diğerlerinin içinden kurtlar çıktı çok üzüldüm sonrasında olanlar daha üzdü beni ama neyse sadece bir müşteri kaybetmedi bir sürü musteri kaybetti ayrıca da güven kaybetti neyse yaram depresti bundan sonra kendim kuruturum başım ağrimaz :) Teşekkürler bu güzel bilgiler için Nalan ablacim.

Hurma dedi ki...

Mükemmel bir tarif

tatil otelleri dedi ki...

Yeni evliyim eşim bunu çok beğendi bilgi için teşekkür ederim